Phạm Thế Mỹ

Phạm Thế Mỹ
Phạm Thế Mỹ
Thông tin nghệ sĩ
Sinh	15 tháng 11 năm 1930; An Nhơn, Bình Định, Liên bang Đông Dương
Mất	16 tháng 1, 2009 (78 tuổi); Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Thể loại	Tình khúc 1954-1975, nhạc vàng, nhạc đỏ
Nghề nghiệp	Nhạc sĩ, nhà báo
Ca khúc tiêu biểu	Bông hồng cài áo, Đường về hai thôn, Những ngày xưa thân ái, Thuyền hoa, Trăng tàn trên hè phố, Thương quá Việt Nam
	;

Phạm Thế Mỹ (15 tháng 11 năm 1930 (có tài liệu là 1932) – 16 tháng 1 năm 2009) là một nhạc sĩ người Việt Nam. Ông có nhiều bài hát nhạc vàng được nhiều người yêu thích.

Mục lục

Tiểu sử

Ông sinh tại Đập Đá, An Nhơn, Bình Định, là con thứ 11 của gia đình trung lưu. Anh của ông là nhà văn Phạm Văn Ký và nhà văn Phạm Hổ. Từ năm 1947 đến năm 1949, ông học và hoạt động văn nghệ trong trường Thiếu sinh quân ở Liên khu V.

Lúc nhỏ, ông có năng khiếu vượt trội về sáo. Tuy nhiên, lòng đam mê sáo của ông không được cha ủng hộ vì cho rằng chơi sáo dễ mắc bệnh lao nên khuyên ông chơi guitar. Năm 16 tuổi (chỉ 2 năm sau khi biết chơi guitar), ông vinh dự nhận giải thưởng Phạm Văn Đồng. Giám khảo lúc bấy giờ là nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu.

Đầu thập niên 1950, ông làm công tác tuyên huấn và làm phóng viên cho báo Quân đội Nhân dân. Nhạc phẩm đầu tay của ông là "Nắng lên xóm nghèo".

Sau hiệp định Geneve, ông được bố trí ở lại Miền Nam. Năm 1959, ông học trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn. Từ 1959 đến 1970 ông dạy Việt văn và âm nhạc tại các trường trung học tư thục Bồ đề, Tây Hồ, Sao Mai, Bán Công, Nguyễn Công Trứ, Tân Thanh... ở Đà Nẵng. Trong những năm 1965-1966, ông bị chính quyền Việt Nam Cộng hòa bắt giam vì đấu tranh trong phong trào Phật giáo (thời gian này ông sáng tác bài nhạc bất hủ "Bông hồng cài áo", lấy ý từ thơ Thích Nhất Hạnh). Ra tù, ông sáng tác các bài hát như "Hoa vẫn nở trên đường quê hương," "Người về thành phố," "Những người không chết"... được phổ biến trong phong trào học sinh - sinh viên Sài Gòn. Từ năm 1970 đến 1975, ông là trưởng phòng Văn-Mỹ-Nghệ của Viện Đại học Vạn Hạnh.

Trong thời gian công tác tại Viện Đại học Vạn Hạnh, ông xem Nguyễn Thị Diệu Lý (sinh viên của trường) hát bài "Bông hồng cài áo" trong lần đầu tiên được chọn vào Đội văn nghệ Vạn Hạnh. Việc Diệu Lý chọn bài hát "Bông hồng cài áo" cũng tình cờ vì cô thích bài hát này cũng như đáp ứng tính công chúng thời đó. Đến khi cô trở thành giọng ca chính của Vạn Hạnh thì Diệu Lý mới biết tác giả của "Bông hồng cài áo" là người thầy lâu nay chỉ huy dàn hợp xướng Vạn Hạnh. Và điều bất ngờ đến với cả hai là họ đều là người đồng hương Bình Định (quê Diệu Lý ở thành phố Quy Nhơn). Dù ông lớn hơn cô hơn 20 tuổi nhưng cả hai cùng chung quan điểm sống và nảy sinh tình cảm. Họ chính thức kết hôn năm 1975. Hầu hết các tập nhạc của ông đã được xuất bản đều có chung tên người trình bày (kẽ nhạc) là Diệu Lý. Bạn bè của ông thường nói, có hai người phụ nữ ảnh hưởng lớn đến cuộc đời sáng tác của Phạm Thế Mỹ. Người thứ nhất là mẹ ông. Người thứ hai chính là vợ, ca sĩ - Diệu Lý.

Sau năm 1975, ông công tác tại Phòng Văn hóa - Thông tin Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh. Ông bắt đầu sáng tác những bài hát nhạc đỏ như: "Nhớ ơn Bác, nhớ ơn Đảng" (Giải nhì Hội Âm nhạc thành phố Hồ Chí Minh), "Thắm đượm duyên quê," "Lêna Belicova"...

Sau khi nghỉ hưu, ông sống âm thầm, thiếu thốn tại căn nhà chung cư ở Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh.

Ông mất vào lúc 3 giờ sáng ngày 16 tháng 1 năm 2009, sau thời gian dài bị bệnh, ở tuổi 79. Trước khi ông mất, nằm trên giường bệnh ông cũng kịp hoàn chỉnh hai trường ca lớn là "Con đường thế kỷ" (đường Hồ Chí Minh) và "Gió Củ Chi".

Xuất bản

Ông đã xuất bản các tập ca khúc:

Hòa bình ơi, hãy đến (in chung Luân Hoán Lê Vĩnh Thọ, 1969)
Trái tim Việt Nam (Ðối Diện, 1971)
Cho Trái Đất này vui (Nhà xuất bản Âm nhạc, 1990)
Trường ca Phạm Thế Mỹ (Nhà xuất bản Âm nhạc, 1996)
Trang sử mới (sinh viên Phật tử xuất bản tại Pháp)

Tác phẩm

Áo lụa vàng
Bão rớt
Bến duyên lành
Bóng mát
Bóng tre xanh
Buổi chiều quê hương
Bông hồng cài áo
Chiếc lá rơi
Cho cây rừng còn xanh lá
Chuyến tàu về quê ngoại
Còn gì cho em
Dáng hồng
Dựng lại quê hương
Đan áo mùa xuân
Đàn chim trắng
Đôi mắt trẻ thơ
Đưa em về quê hương
Đường về hai thôn
Hoa vẫn nở trên đường quê hương
Hòa bình ơi hãy đến
Hỡi hồn mẹ Việt Nam
Huế của ta
Lêna Belicova
Lúa về đêm trăng
Mây đầu núi
Mặt Trời vừa thức dậy
Màu áo hoa sim
Mai này tôi trở lại
Mẹ xưa
Một mình
Một sáng bình yên
Mưa trên cành yêu đương
Nắng lên xóm nghèo
Ngõ chiều
Người về thành phố
Người yêu và con chim sâu nhỏ
Ngựa hồng trên đồi cỏ non
Nhạc buồn đêm sao
Những ngày xưa thân ái
Những người không chết
Nước sông nào chẳng mát chẳng ngon
Rạng đông trên quê hương Việt Nam
Rừng cây trút lá
Sẽ qua đi ngày gió lớn
Thắm đượm duyên quê
Thương quá Việt Nam
Trăng tàn trên hè phố
Thuyền hoa
Tình mùa hoa nở
Tóc mây
Trang sử mới
Tiếng chim vườn cũ
Vẫn Huế ngày xưa
Vườn dâu lá mới
Xin mẹ hãy ngủ yên

Ông đã sáng tác một số trường ca như: Lửa thiêng (1963), Hàn giang dậy sóng (1960), Con đường trước mặt (1967), Những dòng sông anh em (1974), Thêm một lần hoa nở (Ðại học Vạn Hạnh xuất bản), Những trang sử Việt Nam, Con đường thế kỷ, Gió Củ Chi, Thành phố trăng tròn... (sau 1975) và tổ khúc Sự sống (1996).

Ngoài ra ông còn viết nhạc, vũ kịch như:

Vũ kịch: Kim Trọng Thúy Kiều (1962 - 1966)
Tiểu ca kịch: Hoa bướm và thiếu nữ (1960), Nước mắt người yêu (1961)
Nhạc kịch: Sắc lụa trữ la (1958-1960), Tiếng hát dậy từ lòng đất, Miếu âm hồn

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Phạm Thế Mỹ trên trang Bộ Văn hóa Thông tin
Trần Tuyết Hoa (1 tháng 11 năm 2007), "Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ- Linh hồn của những ca khúc, trường ca Phật giáo và Hoà bình, Dân tộc".
T.H., "Nhạc sĩ của ca khúc Bông hồng cài áo - Phạm Thế Mỹ qua đời". Tuổi Trẻ.

Liên kết ngoài

Bông hồng đã thôi cài lên áo...