Sơn Nam (1926 - 2008)
là một nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu văn hóa Việt
Nam nổi
tiếng.
Tiểu sử
Ông tên thật là Phạm
Minh Tài sinh
ngày 11 tháng 12 năm 1926,
tại làng Đông Thái, quận An
Biên, tỉnh
Rạch Giá (nay
thuộc xã Đông Thái, huyện An
Biên, tỉnh Kiên
Giang). Do sự nhầm lẫn của nhân viên hộ
tịch, tên khai sinh của ông bị viết sai thành Phạm
Minh Tày.
Thuở nhỏ ông học tiểu học tại
quê nhà, rồi học trung học tại Cần
Thơ. Năm 1945,
ông tham gia Thanh niên Tiền phong,
giành lấy chính quyền ở địa phương, rồi lần lượt
tham gia công tác ở Hội Văn hóa cứu quốc tỉnh,
phòng Chính trị Quân khu, phòng Văn nghệ Ban Tuyên
huấn Xứ ủy Nam
Bộ. Bút danh Sơn
Nam ra
đời trong thời gian này, để tưởng nhớ người phụ nữ Khmer đã
cho ông bú mớm thời thơ ấu (Sơn là một họ lớn của
người Khmer, Nam là để
nhắc nhớ mình là người phương
Nam)[1]. Sau Hiệp định Genève 1954,
ông về lại Rạch
Giá.
Năm 1955,
ông lên Sài Gòn cộng
tác với các báo: Nhân
loại, Công Lý, Ánh sáng, Tiếng chuông, Lẽ sống...
Năm 1960-1961,
bị chính quyền Việt Nam Cộng hòa bắt
giam ở nhà lao Phú Lợi (Thủ
Dầu Một, Bình
Dương)[2]. Ra tù, ông tiếp tục làm
báo, viết văn và khảo cứu về Nam Bộ. Sau 1975, ông
tiếp tục hoạt động trên lĩnh vực văn hóa văn nghệ.
Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Nhà văn Sơn Nam đã viết nên
nhiều tác phẩm dấu ấn, ông được nhiều người gọi
yêu là "ông già Nam Bộ", "ông
già Ba Tri", "ông già đi bộ’, "pho từ điển
sống về miền Nam" hay là "nhà Nam Bộ học". Toàn bộ
các sáng tác của ông được Nhà xuất bản Trẻ tại
thành phố Hồ Chí Minh mua bản quyền. Ông qua đời
ngày 13 tháng 08 năm 2008 tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Danh mục sách
Chuyện xưa tích cũ
(viết chung với Tô Nguyệt Đình) |
Khai Trí 1958
Rạng Đông 1961 |
Nhà xuất bản Phụ Nữ 2002 |
| Tìm hiểu đất Hậu Giang |
Phù Sa 1959 |
|
| Hương Rừng
Cà Mau |
Phù Sa 1962
Lá Bối 1967
Trí Đăng 1972 |
Nhà xuất bản Trẻ 1997 - nay |
| Chim quyên xuống đất |
Phù Sa 1963 |
Nhà xuất bản Trẻ 2001 |
| Hình bóng cũ |
Phù Sa 1964 |
|
| Vọc nước giỡn trăng |
Thời Mới 1965 |
|
| Truyện ngắn của truyện ngắn |
Phù Sa 1967 |
|
| Nói về miền Nam |
Lá Bối 1967 |
|
| Vạch một chân trời |
1968 |
Nhà xuất bản Văn Nghệ 1988 |
| Xóm Bàu Láng |
Gái Đẹp 1968 |
|
Gốc cây - Cục đá & Ngôi sao
(Thú chơi cây kiểng non bộ) |
1969
phụ bản tạp chí Văn 1973 |
Nhà xuất bản Đà Nẵng 1990 |
| Bà chúa Hòn |
Kỷ Nguyên 1969 |
Nhà xuất bản Long An 1989 |
| Văn minh miệt vườn |
An Tiêm 1970 |
Nhà xuất bản Văn Hoá 1992 |
| Người bạn triệu phú |
Khai Trí 1971 |
|
| Thiên Địa Hội và cuộc Minh Tân |
Phù Sa 1971 |
|
| Lịch sử khẩn hoang Miền Nam |
Đông Phố 1973 |
Nhà xuất bản Văn Nghệ 1994
Nhà xuất bản Trẻ 1997 |
| Cá tính của miền Nam |
Đông Phố 1974 |
Nhà xuất bản Trẻ 2000 |
| Phong trào Duy Tân ở Bắc Trung Nam |
Đông Phú 1975 |
|
| Bến Nghé xưa |
|
Nhà xuất bản Văn nghệ TP.HCM 1981
Nhà xuất bản Trẻ 1997 |
| Đất Gia định xưa |
|
Nhà xuất bản Văn nghệ TP.HCM 1984
Nhà xuất bản Trẻ 1997 |
| Đồng bằng sông Cửu Long, nét sinh hoạt xưa |
|
Nhà xuất bản TP.HCM 1985 |
| Lịch sử An Giang |
|
Nhà xuất bản An Giang 1989 |
| Người Sài Gòn |
|
1990
Nhà xuất bản Trẻ 1997 |
| Theo chân người tình |
|
Nhà xuất bản TP.HCM 1991 |
| Chuyện tình một người thường dân |
|
Nhà xuất bản Trẻ 1990 |
| Dạo chơi tuổi già |
|
Dạo chơi - Nhà xuất bản Trẻ 1994
Tuổi già - Nhà xuất bản Văn Học 1997 |
| Lăng ông bà Chiểu và lễ hội văn hoá dân
gian |
|
Nhà xuất bản Long An 1994 |
| Đình miễu & lễ hội dân gian miền Nam |
|
Nhà xuất bản TP.HCM 1992
Nhà xuất bản Đồng Tháp 1994 |
| Một mảnh tình riêng |
|
Nhà xuất bản Văn Nghệ 1993 |
| Âm dương cách trở |
|
Nhà xuất bản Trẻ 1993 |
Thuần phong mỹ tục Việt Nam
(Quan, hôn, tang, tế) |
|
Nhà xuất bản Đồng Tháp 1994 |
| Giới thiệu Sài Gòn xưa |
|
Nhà xuất bản Kim Đồng 1995 |
| Biển cỏ miền Tây |
|
Nhà xuất bản Văn Học 1995
Nhà xuất bản Văn Nghệ 2000 |
| Nghi thức lễ bái của người Việt Nam |
|
Nhà xuất bản Trẻ 1997 |
| Danh thắng miền Nam |
|
Nhà xuất bản Đồng Tháp 1998 |
| Ấn tượng 300 năm |
|
Nhà xuất bản Trẻ 1998 |
| Tiếp cận đồng bằng sông Cửu Long |
|
Nhà xuất bản Trẻ 2000 |
| Hồi ký Sơn Nam |
|
Nhà xuất bản Trẻ 2001 - 2002 |
Ghi nhận
công lao
| “ |
Sơn Nam là một tâm
hồn lạc lõng trong thế giới buyn-đinh và
Mercedes, trong thế giới triết hiện sinh,
tranh trừu tượng và nhạc tuýt. Nhưng đó là
một tâm hồn đẹp không biết bao nhiêu, đẹp
cái vẻ đẹp của lọ sứ Cảnh Đức Trấn ở Giang
Tây (có khác lọ hoa Ý Đại Lợi ngày nay),
và ít được người đời thưởng thức hơn là họ
đã thưởng thức một tiểu thuyết gia chuyên
viết về chuyện tình chẳng hạn. Nhưng phải
nhìn nhận rằng, cái đẹp Sơn Nam bất hủ... |
” |
| “ |
Không chỉ cống hiến
trong văn chương, ông (Sơn Nam) còn được
xem là người có công khai phá, khảo cứu và
sưu tầm văn hóa mảnh đất Nam Bộ. Vì vậy,
không phải hiển nhiên mà người ta trân
trọng gọi ông là "nhà Nam Bộ học" hay ông
già Ba Tri... |
” |
| “ |
Sơn Nam là một trong
số những nhà văn từng sống ở đô thị miền
Nam nhưng tác phẩm vẫn được in liền mạch
sau giải phóng, điều đó không phải dễ.
Trước hết, tác phẩm của Sơn Nam không
thuộc dạng a dua. Sống dưới chế độ ấy mà
tránh được lối viết ấy quả là rất cao tay.
Có lần người viết bài này hỏi vậy, Sơn Nam
cười nhẹ, cũng chẳng giỏi giang gì đâu mà
tôi chủ yếu viết về phong tục, về lịch sử
khai khẩn đất đai Nam Bộ, và nếu là truyện
thì đi vào tầng lớp nông dân, dân nghèo
thành thị.
Hơn nửa thế kỷ gắn bó với
nghiệp sáng tác, những trang viết của
ông không đơn thuần là sự giải trí cho
độc giả mà còn là những khảo cứu, khám
phá về mảnh đất phương Nam. Là người Nam
Bộ chính gốc nên nhà văn Sơn Nam là
người am hiểu quá trình hình thành dải
đất này. Những sáng tác của ông mang hơi
thở của thiên nhiên, của văn hóa và con
người Nam Bộ được thể hiện qua giọng văn
giản dị, mộc mạc...
|
” |
Tưởng nhớ
Sau khi ông qua đời, con gái
ông đã dựng một nhà lưu niệm trên khuôn viên rộng
1500m2 bên bờ kênh Bảo Định (xã Đạo Thạnh, Mỹ Tho,
Tiền Giang)[6][7]. Nơi đây được gia đình
dùng làm nơi hương khói cho ông, đồng thời cũng để
những người yêu mến ông có thể ghé thăm ông[6].
Nguồn:https://vi.wikipedia.org/wiki/S%C6%A1n_Nam_(nh%C3%A0_v%C4%83n)
