Một nhóm nhân sỹ trí thức hàng đầu Việt Nam lại tiếp tục gửi kiến nghị về thực trạng quan hệ Việt-Trung, lần này lên Quốc hội và Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam.

Bản kiến nghị mang tựa đề 'Về bảo vệ và phát triển đất nước trong tình hình hiện nay' có chữ ký của 20 nhân sỹ trí thức, với các tên tuổi như Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, Giáo sư Hoàng Tụy, nhà nghiên cứu Trần Việt Phương, Giáo sư Chu Hảo, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Đầu, Giáo sư Tương Lai và nhà văn Nguyên Ngọc.

Ký ngày 10/07 và gửi đi ngày 13/07, đây là một trong ít nhất ba văn bản liên quan tới quan hệ Việt-Trung trong thời gian gần đây, cho thấy quan tâm và quan ngại sâu sắc về chủ đề này trong dư luận Việt Nam.

Trong một trường hợp hy hữu, chuyên trang Tuần Việt Nam của báo điện tử VietnamNet đã đăng trích đoạn kiến nghị này.

Nội dung kiến nghị mà BBC có trong tay gồm có ba phần.

Trong phần đầu, các nhân sỹ trí thức , phân tích về những sự kiện mới xảy ra trong quan hệ giữa hai nước.

Bản kiến nghị đánh giá rằng "Độc lập, tự chủ và toàn vẹn lãnh thổ của nước ta đang bị uy hiếp, xâm phạm nghiêm trọng".

"Trung Quốc đang ra sức phát huy quyền lực dưới mọi hình thức, nhằm thâm nhập và lũng đoạn nhiều quốc gia trên khắp các châu lục."

Các nhân sỹ nhận định, mặc dù đã có cố gắng nhân nhượng để bình thường hóa và phát triển quan hệ hai bên, "cho đến nay cục diện cơ bản diễn ra trong quan hệ hai nước là: Việt Nam càng nhân nhượng, Trung Quốc càng lấn tới".

"Phải nhìn nhận thẳng thắn rằng Trung Quốc đã đi được những bước quan trọng trong việc thực hiện ý đồ chiến lược của họ".

Một nét chính mà bản kiến nghị nói là thành công của Trung Quốc trong thực hiện ý đồ chiến lược là sự "xâm nhập, thậm chí có mặt chi phối, lũng đoạn về kinh tế của Trung Quốc" đối với Việt Nam.

"Những hiện tượng thâm nhập của Trung Quốc về kinh tế kéo dài nhiều năm, có nhiều sự việc nghiêm trọng và còn đang tiếp diễn, đặt ra câu hỏi: Phía Trung Quốc đã làm gì, bàn tay của quyền lực mềm của họ đã thọc sâu đến đâu?"

Các vị nhân sỹ chỉ trích thái độ mà họ gọi là lãnh đạo "đã quá dè dặt, không công khai minh bạch thực trạng nghiêm trọng trong quan hệ Việt-Trung" cho người dân được biết.

"Thực trạng hiện nay làm cho dân bất bình, khó hiểu lãnh đạo nước mình trong quan hệ với Trung Quốc."

Để minh chứng, bản kiến nghị cũng nhắc tới thông tin về cuộc gặp giữa Thứ trưởng Ngoại giao Hồ Xuân Sơn với lãnh đạo Trung Quốc tại Bắc Kinh hôm 25/06.

"Thông tin này có những nội dung mập mờ, khó hiểu, gây ra nhiều điều băn khoăn, lo lắng cho dư luận trong nước và thế giới."

Khó khăn nội tại

Phần thứ hai của bản kiến nghị đề cập tới các khó khăn và "mối nguy lớn" ở trong nước. Đó là việc nền kinh tế Việt Nam đang trong tìn trạng phát triển kém chất lượng và "lâm vào khủng hoảng kéo dài".

Bên cạnh đó là thực trạng văn hóa-xã hội xuống cấp, và đặc biệt là "Chế độ chính trị còn nhiều bất cập, cản trở sự phát triển của đất nước".

Các nhân sỹ trí thức kết luận: "Toàn bộ thực tế hiện nay buộc dân tộc ta phải tạo được bước ngoặt có ý nghĩa quyết định đối với vận mệnh của đất nước".

Từ đó, họ đưa ra trong phần ba của bản kiến nghị 5 khuyến cáo chính đối với Đảng CSVN và Quốc hội.

Đó là: 1. Công bố trước toàn thể nhân dân Việt Nam và nhân dân toàn thế giới thực trạng quan hệ Việt - Trung;

2. Trình bày rõ với toàn dân thực trạng đất nước hiện nay, thức tỉnh mọi người về những nguy cơ đang đe dọa vận mệnh của Tổ quốc, dấy lên sự đồng lòng và quyết tâm của toàn dân;

3. Tìm mọi cách thực hiện đầy đủ các quyền tự do, dân chủ của nhân dân đã được Hiến pháp quy định;

4. Kêu gọi toàn thể quốc dân đồng bào, mọi người Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài, cùng nhau thực hiện hòa hợp, hòa giải, đoàn kết dân tộc với lòng yêu nước, tinh thần vị tha và khoan dung; và

5. Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam với tính cách là đảng cầm quyền duy nhất và cũng là người chịu trách nhiệm toàn diện về tình hình đất nước hiện nay, đặt lợi ích quốc gia lên trên hết, giương cao ngọn cờ dân tộc và dân chủ đẩy mạnh cuộc cải cách chính trị, giải phóng mọi tiềm năng của nhân dân, đẩy lùi mọi tệ nạn tham nhũng và tha hóa, đưa đất nước thoát ra khỏi tình trạng yếu kém và lệ thuộc hiện nay...

Những người chấp bút cũng kêu gọi người dân Việt Nam ký tên vào bản kiến nghị.

Hiện chưa có phản ứng gì từ phía Văn phòng Trung ương Đảng và Quốc hội Việt Nam trước kiến nghị mới nhất này.

Một kiến nghị hồi đầu tháng của 18 nhân sỹ trí thức yêu cầu cung cấp thông tin về chuyến đi của ông Hồ Xuân Sơn đã được Bộ Ngoại giao phúc đáp.

Tuy nhiên, Bấm cuộc họp dự tính giữa những người kiến nghị và Bộ Ngoại giao đã không thành hiện thực.