Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy
Nguyễn Ngọc Huy (1924-1990)
là một cựu chính khách Việt Nam Cộng
hòa. Ông là một trong những người sáng
lập đảng Tân Đại
Việt và là Tổng thư ký
đầu tiên của đảng này.[1] Ông
cũng là Tổng thư ký của Phong trào Quốc
gia Cấp tiến và là một
thành viên trong phái đoàn Việt Nam Cộng
hòa tham dự Hòa đàm Paris.[2]
Thân thế
Ông sinh ngày 2 tháng 11 năm 1924 tại Hôpital Indigène
de Cochinchine (Bệnh
viện bản xứ Nam Kỳ) Chợ Lớn, Đông Dương thuộc
Pháp.[3]
Nguyên quán của ông thuộc làng Mỹ
Lộc, quận Tân Uyên, tỉnh Biên Hòa.
Thuở nhỏ, ông theo học bậc tiểu học ở trường
xã Mỹ Lộc rồi sau đó là trường quận Tân Uyên.
Đến bậc Trung học, ông theo học tại trường Lycée Petrus
Trương Vĩnh Ký.[4]
Khởi đầu
sự nghiệp chính trị
Năm 1943, ông ra làm thư ký hành
chính tại Tòa Hành chính Cần Thơ.
Tại đây, ông tiếp xúc với một số đảng viên Đại Việt
Quốc dân đảng và gia
nhập đảng này vào đầu năm 1945, sinh hoạt
trong Xứ bộ Nam Việt.
Khi Pháp tái chiếm
Đông Dương, ông tham gia kháng chiến một
thời gian ngắn. Khi chiến sự lan rộng, năm
1946, ông về Sài Gòn làm
việc trong một thư viện. Thời gian này, ông
tham gia viết các bài báo cho báo Thanh Niên
và báo Đuốc Việt của đảng Đại Việt với các bút
hiệu Việt Tâm, Hùng
Nguyên, Cuồng Nhân, Ba
Xạo.
Khi người Pháp bắt đầu tìm cách liên
kết với các tổ chức chính trị chống Cộng để
chống lại phong trào độc lập của Việt Minh,
ông cùng nhiều đảng viên Đại Việt khác bắt đầu
hoạt động công khai. Năm 1949, ông làm giảng
viên chính trị cho trường Cán bộ Thanh niên Nha Trang.
Năm 1950, ông cho xuất bản tập thơ Hồn Việt
với bút danh Đằng Phương.
Năm 1951, ông được điều động ra Bắc
để hoạt động cho Thanh niên Bảo
quốc Đoàn. Đến năm 1953, khi Thanh niên
Bảo quốc Đoàn bị giải tán, ông về lại Sài Gòn
và dạy quốc văn ở trường tư thục Lê Bá Cang.
Lưu vong lần thứ
nhất
Sau Hiệp định Genève,
lo ngại trước viễn cảnh cát cứ, Thủ tướng Ngô Đình Diệm đã
lần lượt tiêu diệt các thế lực chính trị đối
lập mạnh tại miền Nam, trong đó có Đại Việt.
Các chiến khu Nguyễn Huệ (Phú Yên) và Châu Đốc đều bị giải
tán, chiến khu Ba Lòng (Quảng Trị) bị quân đội tiến đánh
khiến tan vỡ. Nhiều lãnh đạo Đại Việt bị bắt
giam, thủ tiêu. Một số khác bị buộc phải lưu
vong ra nước ngoài như Nguyễn Tôn Hoàn lưu
vong sang Pháp.
Ông được các lãnh đạo Đại Việt chỉ định cùng
đi Pháp phụ giúp cho ông Nguyễn Tôn Hoàn, làm
việc tại quán ăn Sông Hương (la Rivière des
parfums).
Tại Pháp, ông vừa làm việc, vừa đi
học tại Viện Ðại học Paris (Université
de Paris), lần lượt tốt nghiệp Viện
Nghiên cứu chính trị Paris năm 1958, Cử nhân Luật
khoa và Khoa học Kinh tế năm 1959, Cao học
Chính trị năm 1960 và Tiến sĩ Chính trị học năm
1963.
Về nước
và lưu vong lần thứ hai
Sau Đảo chính Việt
Nam Cộng hòa 1963, ông về nước. Không
lâu sau đó, lãnh tụ Đại Việt Nguyễn Tôn Hoàn
cũng về nước và được Chủ tịch Hội
đồng Quân nhân Cách mạng Nguyễn Khánhbổ nhiệm vào chức vụ
Phó thủ tướng đặc trách bình định. Ông được
ông Hoàn bổ nhiệm vào chức vụ Đổng lý Văn
phòng cho mình. Tuy nhiên không lâu sau, Phó
thủ tướng Nguyễn Tôn Hoàn từ chức để phản đối Hiến
chương Vũng Tàu. Đổng lý Nguyễn Ngọc Huy
cũng rời khỏi chức vụ. Ông lưu vong lần thứ
hai ở Hongkong vào
tháng 9 năm 1964. Tháng 10 năm 1964, ông sang Nhật Bản. Bấy giờ lãnh tụ Nguyễn
Tôn Hoàn cũng lưu vong tại đây sau vụ binh biến
thất bại của tướng Dương Văn Đức và Lâm Văn Phát. Thất vọng với chính
trường Việt Nam Cộng
hòa, ông Hoàn từ bỏ hoạt động chính trị
để tiếp tục ở lại Pháp, để lại quyền lãnh đạo
Đại Việt cho người phụ tá lâu năm của mình.
Thành lập
đảng Tân Đại Việt
Ngày 26 tháng 10 năm 1964, Thượng
hội đồng Quốc gia được
thành lập với Phan Khắc Sửu là Quốc trưởng và Trần Văn Hương làm Thủ tướng. Ông trở về nước tiếp
tục hoạt động. Tuy nhiên, giữa các lãnh đạo
Đại Việt có sự phân hóa trầm trọng. Trước tình
hình này, đến ngày 14 tháng 11 năm 1964,
ông cùng một nhóm các đảng viên Đại Việt, chủ
yếu là các đảng viên trẻ ở vùng Lục tỉnh,
tập hợp và lập ra một chính đảng mới lấy tên
là Tân Đại Việt.
Ông được cử giữ chức Tổng thư ký của đảng, sau
đó là Tổng thư ký của Phong trào Quốc
gia Cấp tiến, một tổ chức ngoại vi của
đảng Tân Đại Việt nhằm để thu hút các thành
phần không phải đảng viên nhưng hợp tác được
với nhau.
Chính khách -
Giáo sư
Năm 1965, ông được mời về làm Giáo
sư Chính trị học và Luật Hiến pháp tại Học viện Quốc
gia Hành chánh. Ông còn là giảng viên
cho nhiều trường và viện đại học khác như Đà Lạt, Huế, Cần Thơ, Vạn Hạnh, Minh Đức và Đại
học Sư phạm Sài Gòn, các trường quân sự
như trường Cao đẳng Quốc phòng, trường Tham
mưu Cao cấp, Đại học Chiến tranh Chính trị,...
Năm 1974, ông là một trong những sáng lập viên
của trường Cao đẳng Thương mại Minh Trí.
Về sự nghiệp chính trị, năm 1967,
ông được bổ nhiệm làm thành viên Hội đồng Dân
quân. Năm 1968, ông được cử làm thành viên
phái đoàn Việt Nam Cộng hòa tham dự Hòa đàm
Paris cho đến năm 1970. Năm 1973, ông là thành
viên phái đoàn Việt Nam Cộng hòa tham dự cuộc
thương thuyết La Celle Saint Cloud. Ông cũng
là thành viên sáng lập và là đồng Chủ tịch của
Liên minh Dân chủ Xã hội, một mặt trận gồm 6
chính đảng đối lập theo xu hướng dân chủ trên
chính trường Việt Nam Cộng hòa.[5]
Lưu
vong lần thứ ba và nỗ lực cuối đời
Sau biến cố 30/4/1975, quyết định
ban đầu của ông là ở lại Việt Nam để tiếp tục
tranh đấu vì ông cho rằng mình là người đứng
đầu một đảng phái chính trị nên không thể bỏ
lại đồng đội. Sau đó, theo ý kiến của Giáo sư
Stephen Young, Cố vấn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về
vấn đề Việt Nam, Nguyễn Ngọc Huy có thể bị ám
sát theo lệnh của Lê Duẩn nên ông
quyết định tị nạn chính trị tại Hoa Kỳ.[6]
Những ngày đầu tại Hoa Kỳ, ông làm
chuyên gia khảo cứu cho Đại học Harvard,
tham gia việc dịch Bộ luật Hồng Đức ra
tiếng Anh cũng như chú giải bộ luật này.[7]
Năm 1981, ông tập hợp các thành viên
cũ trong Phong trào Quốc gia Cấp tiến và một
số nhân sĩ độc lập lưu vong tại hải ngoại để
thành lập Liên minh Dân chủ Việt Nam, do ông
làm Chủ tịch Ủy ban chấp hành Trung ương. Năm
1986, ông sáng lập và làm Ủy viên danh dự của
Ủy ban quốc tế Yểm trợ Việt Nam tự do.
Ngày 28 tháng 5 năm
1988, ông và cựu Đại sứ Bùi Diễm tổ
chức cuộc họp với các lãnh đạo của ba hệ phái
Đại Việt tại San José, California,
đề nghị thống nhất Đại Việt Quốc dân Đảng,
nhưng không thành. Ngày 28 tháng 7 năm
1990, ông qua đời tại Paris, Pháp và
ý định thống nhất ba đảng Đại Việt cũng tan
thành mây khói.
Câu nói
“Vì sanh trong một nước Việt Nam
không độc lập, thiếu tự do và chìm đắm trong
sự loạn lạc, nên tôi phải dấn thân vào cuộc
tranh đấu chính trị, và do đó mà phải học về
chính trị, dạy về chính trị, và đứng ra lãnh
đạo một đoàn thể chính trị. Dầu cho có được
làm lại cuộc đời từ đầu mà hoàn cảnh Việt
Nam không khác hoàn cảnh tôi đã trải qua,
thì tôi cũng sẽ làm như tôi đã làm.” (Giáo
sư Nguyễn Ngọc Huy trả lời cuộc phỏng vấn do
Hoàng Khởi Phong và Lê Đình Điểu thực hiện)
Xem thêm
|
Wikimedia
Commons có thư viện hình ảnh và phương
tiện truyền tải về Nguyễn
Ngọc Huy |
Tham khảo
Tác
phẩm ngoại quốc
- Le "Li"
dans la pensée et les institutions
politiques de la Chine antique, Paris,
Mémoire DES, Science politique, oct. 1960.
- Le Thème
de l'élite dans la pensée politique de la
Chine antique, Paris: Thèse, Science
politique, 1963.
- Le Code des
Lê: "Quốc Triêu Hinh Luât" ou "Lois pénales
de la dynastie nationale" à propos d'une
récente traduction en anglais de ce code,
quelques remarques et réflexions sur le
texte du document A 1995 de l’École
française d'Extrême-Orient, la traduction
française de Deloustal et les dates de
promulgation et de publication du code,
Paris: École française d'Extrême-Orient,
1980.
- "Causes and
Consequences of the Collapse of South
Vietnam in 1975", Bussum (Netherlands): DPC
Information Service, 1982. (Paper presented
to the National Conference on Asian/Pacific
American Studies, (1980/11/06 - 1980/11/08:
Seattle, WA).
- (with
Stephen B. Young), Understanding
Vietnam, Bussum
(Netherlands): DPC Information Service,
1982.
- "Vietnam
under communist rule", [Fairfax, VA]:
Indochina Institute, George Mason
University, Vietnamese studies papers, [May
1982].
- (with Ta Van
Tai and Tran Van Liem), The
Lê Code: law in traditional Vietnam: a
comparative Sino-Vietnamese legal study
with historical-juridical analysis and
annotations, Athens,
Ohio: Ohio University Press, 1987, 3 vol.
Trên
Youtube
Di Sản Nguyễn Ngọc Huy 1; Di Sản Nguyễn Ngọc Huy 2; Di Sản Nguyễn Ngọc Huy 3; World
Cat