Ang-Ca
cũng cho tôi biết : vì hoàn cảnh sớm mồ côi cha mà
bao nhiêu việc trong gia đình đã do từ mẫu đảm đang,
nuôi dưỡng, hướng dẫn trên đường đời đầy chông gai
và cạm bẫy, với sự giúp đỡ của thân bằng quyến
thuộc. Và cũng do hoàn cảnh đặc biệt đó mà
Ang-Ca đã sớm hun đúc tinh thần tự-túc, tự-lập,
tự-do. Lại cũng nhờ bẩm sinh ‘tiên thiên hữu
dứ, với thân thể tráng kiện và tinh thần sáng suốt,
và nhất là thấm nhuần đạo lý do song thân
truyền lại, mà Ang-Ca đã tiến thân và thành công tốt
đẹp trên đường nghề-nghiệp.
Trên
đường sự nghiệp, Ang-Ca đã ký với nhiều bút hiệu :
Nhu Thắng Cang, Ngọc Kỳ Lân, Ngọc Huyền Lan, v.v… kể
từ khi bước vào làng báo từ năm 1949. Ang-Ca
đã cộng tác với nhiều tờ báo ấn hành tại Sài-Gòn,
như : Tiếng Chuông, Tiếng Dội, Sài-Gòn Mới của Bà
Bút Trà, Lẽ Sống, Dân Quyền của Trần Tấn Quốc, Dân
Ta của Nguyễn Vỹ, v.v.
Ang-Ca
đã nổi danh qua những phóng sự thể thao, kịch
trường, màn ảnh. Ngoài ra, kể từ năm 1957, Ang-Ca đã
chủ trương 2 tuần báo Duy Tân, Tầm Nguyên. Và
cứ mỗi năm, Ang-Ca xuất bản một số báo Xuân lấy tên
«Xuân Dân Tộc Hòa Bình». Đầu năm 1964, Ang-Ca
đứng ra làm Chủ nhiệm, kiêm Chủ bút báo Tin Sớm cho
đến năm 1972 thì tự động đóng cửa để
phản đối Luật Báo Chí 007, kềm hảm công luận và tự
do báo chí.
Ang-Ca
là một ký giả xuất sắc với những phóng sự hấp dẫn,
linh động được theo dõi nhiều nhất trong nước và hải
ngoại trong Cộng đồng Việt Kiều. Ang-Ca là ký
giả Việt Nam xuất ngoại nhiều nhất. Tôi còn
nhớ, trong thời kỳ làm việc tại Bộ Ngoại Giao, đã ký
chiếu-khán xuất-ngoại công-vụ cho các anh Đinh Văn
Ngọc, Võ Văn Ứng và Nguyễn Ang Ca đi tham dự các
Thế-Vận-Hội và tranh giải Á-Châu Túc Cầu và Bóng
Bàn.
Riêng
ký giả Nguyễn Ang-Ca đã tham dự bốn lần Thế-Vận-Hội
(Jeux Olympiques) và năm 1968 đã đoạt huy chương
vàng Thế-Vận-Hội về Báo Chí Bình-Luận. Đến năm
1969, ký giả Ang Ca lại đoạt thêm huy chương vàng về
giải phóng sự Thể Thao, cũng tại Mexico, đem lại
danh dự lớn cho quốc gia và giới báo chí
Việt-Nam. Cùng năm này, Ang-Ca được bầu Phó
Chủ Tịch Ủy-Ban Ký-Giả Thể-Thao Quốc-Tế
(Vice-Président du Comité International des Grands
Reporters Sportifs). Chính trong thời kỳ này,
ký giả Nguyễn Ang Ca đã có nhiều cơ hội kết-giao
thân hữu với rất nhiều ký giả và nhân-sĩ ngoại quốc.
Ký-giả
Nguyễn Ang Ca còn kiêm thêm nghề soạn giả kịch tuồng
(auteur dramatique) với bút hiệu Ngọc Huyền Lan.
Cùng với soạn giả Viễn Châu hợp soạn nhiều vở tuồng
cho sân khấu miền Nam như : Yêu Nữ Thần, Người Yêu
của Hoàng Thượng, Thiên Thần Trên Thiết Mã, Gió Cuốn
Cành Hoa, Từ Sân Khấu
đến Cuộc đời, Viên Ngọc Trắng Thần, Con Gái Hoa Mộc
Lan và nổi bật nhất là vở tuồng Hoa Mộc Lan, đã từng
được diễn và thâu hút nhiều khán giả nhất trên sân
khấu Thanh-Minh Thanh-Nga.
Nguyễn Ang
Ca đã qua đời, lúc 3 giờ chiều ngày 26 tháng 3 năm
1991, nhằm ngày 11 tháng 2 âm lịch, Tân Mùi, tại
Bruxelles, hưởng thọ 65 tuổi.
(Theo
Thái Văn Kiểm - Hoài Niệm Về Ký Giả NGuyễn Ang Ca)